Trường đại học: tại Trung Quốc (không được xếp hạng)
Chuyên ngành: CS
GPA (điểm trung bình môn): 83/100
Chưa tốt nghiệp
Giải thưởng: 2 học bổng của Chính phủ, Giải nhất HSG toàn diện khối chuyên Toán-Tin ĐHKHTN Hà Nội.
Thư giới thiệu: 2 Phó Giáo sư Trung Quốc
Ngôn ngữ: Chinese, English (IELTS 7.0), basic Japanese.
Chưa có kinh nghiệm nghiên cứu hay làm việc
Tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa
Các học bổng đăng ký bao gồm
NordSecMob (Master’s Programme in Security and Mobile Computing) của Erasmus Mundus, được xếp vào danh sách dự bị thứ 6 (danh sách này được gọi là Reserve List – RL, khi nào có người ở Main List bị từ chối học bổng thì người trong danh sách RL mới có cơ hội)
EuMI (European Master in Informatics) của Eramus Mundus (RL 9)
ICT Trento Fellowship: bị từ chối
UTS Twente: bị từ chối
HSP Huygens Scholarship tại trường VU Ams (Hà Lan): được học bổng toàn phần bao gồm cả sinh hoạt phí, vé máy bay và phí xin visa.
PHẦN 1: CÂU CHUYỆN CỦA TÔI
Thời còn đi học cấp 3, nhìn bạn bè xung quanh ai nấy cũng đều tiếng Anh cao siêu, rồi lần lượt đi du học, trong khi tôi thì tiếng Anh gần như kém nhất lớp, nên cảm thấy rất tự ti mỗi khi nhắc đến môn học này. Thực ra tôi tin vào khả năng của mình, chỉ là do tôi chưa có điều kiện được học tiếng Anh đến nơi đến chốn mà thôi. Cái giấc mơ được học tiếng Anh của tôi cứ bùng lên rồi bị dập tắt nhiều lần, lý do chính là vì không có điều kiện, và tôi cũng không muốn làm gánh nặng cho mẹ tôi.
Có tấm bằng IELTS trong tay, tôi coi như đã thực hiện được một nửa giấc mơ của mình, lúc đó tôi tràn đầy tự tin và nhiệt huyết để chuẩn bị hồ sơ xin học bổng toàn phần bậc Cao học. Giai đoạn này tuy có lúc khó khăn và có gặp thất bại, nhưng tôi luôn lạc quan và tin rằng mình sẽ có kết quả xứng đáng với những nỗ lực và cố gắng vừa qua. Để giờ đây, tôi đã thực hiện được giấc mơ của mình, đã có được những suất học bổng danh giá và đáng tự hào.
PHẦN 2: ĐỊNH HƯỚNG
Tôi cũng bắt đầu như mọi người, không biết tìm kiếm học bổng từ đâu, cái mốc cũng chỉ là google với những từ khóa chung chung kiểu như “học bổng du học”, “học bổng toàn phần”, v.v… Rồi tôi biết đến VietAbroader, SVDuhoc, tôi đã thức rất nhiều đêm để đọc hết những bài viết hay, những bài SoPs (thư xin học, tự luận cá nhân) của mọi người, để rồi tôi biết rằng có rất nhiều người họ đã nỗ lực cố gắng vượt qua khó khăn như thế nào để giành được học bổng. Tôi lên giây cót tinh thần cho mình, bất chấp mọi khó khăn cũng phải cố gắng để thực hiện giấc mơ bấy lâu nay.
PHẦN 3: TÌM KIẾM HỌC BỔNG
Các kênh tìm kiếm thông tin học bổng của tôi như sau:
Sử dụng các nguồn thông tin có từ TTVNOL, VietPhd, có hẳn những topics như là “Danh sách học bổng toàn phần” của chị Rome ở TTVNOL, rồi mục học bổng cơ hội các nước bên PhD, tôi ngồi đọc từng bài một rồi tổng hợp lại thông tin.
Sử dụng các cổng thông tin về học bổng như là www.getscholarship.net, scholarship-positions.com, eastchance.com
Sử dụng các công cụ tìm kiếm chuyên dụng, ví dụ như các bạn tìm kiếm học bổng Hà Lan không thể không biết đến www.grantfinder.nl
Tìm kiếm thông tin có sẵn ở các diễn đàn nước ngoài. Như chúng ta đều thấy là các chương trình học bổng dân TQ, Ấn Độ và Pakistan được rất nhiều, vì thế tôi tập trung tìm kiếm thông tin học bổng của diễn đàn các nước này. Các trang tôi tìm được là chúng tôi (site của Pakistan, nhưng nhiều thông tin học bổng dành cho quốc tế); chúng tôi chúng tôi (2 forum này của TQ, không biết tiếng Trung bạn vẫn có thể dùng công cụ Google Translate để đọc hiểu).
Sử dụng kiến thức về tìm kiếm trên google. Bạn cần biết đuôi viết tắt của các nước, ví dụ Đan Mạch là .dk, Thụy điển là .se, Đức là .de, Hà Lan là .nl, Bỉ là .be, v.v… Sau đó tìm kiếm kiểu như sau: “site:.de master scholarship”, rồi biến hóa từ khóa, thêm các từ chuyên ngành của bạn vào, sẽ ra thông tin học bổng ở các nước tương ứng.
Theo dõi thông tin về học bổng trên website của Bộ GD&ĐT www.moet.gov.vn, Cục Đào tạo với nước ngoài và một số trường đại học tại Việt Nam như Bách khoa Hà Nội,…
Sử dụng sự quan sát và phân tích thông tin. Khi tôi ngồi đọc bài trên các forum hay website, thấy bạn nào học trường nào mà có học bổng, tôi liền google ngay về trường đó, rồi tìm đến mục học bổng của trường để tìm.
PHẦN 4: PHÂN TÍCH BẢN THÂN và LỰA CHỌN HỌC BỔNG ĐỂ ĐĂNG KÝ
Việc lựa chọn học bổng nào để đăng ký cũng rất quan trọng, vì rải thảm nhiều thì tốn tiền và tốn thời gian, thế nên phải “rải có chọn lọc”, làm sao cho khả năng của mình đạt học bổng là cao nhất. Muốn thế thì phải biết trong tay mình có cái gì, không có cái gì, các cụ ngày xưa đã nói “Biết mình biết người trăm trận trăm thắng” là như thế.
Như đã nói ở trên, khuyết điểm lớn nhất của tôi là không có kinh nghiệm nghiên cứu, kinh nghiệm làm việc và bảng điểm còn khuyết năm cuối (vì tôi đăng ký khi mới hết năm 3). GPA tuy rằng không cao nhưng cũng có thể coi là đậu, coi như thỏa mãn điều kiện cần. Điểm mạnh của tôi, tôi nghĩ là SỰ LIỀN MẠCH của các giải thưởng mà tôi đạt được, khả năng ngoại ngữ và hoạt động ngoại khóa, cộng với ý chí quyết tâm cao mà tôi sẽ thể hiện trong thư xin học của mình. Nói qua một chút về SỰ LIỀN MẠCH của các giải thưởng, trong trường hợp của tôi tức là: kết quả học tập cấp 3 tốt, hết cấp 3 thì có học bổng đi học ở TQ, trong thời gian học ở TQ thì lại được học bổng của nơi theo học. Bản thân tôi thấy rằng đặc điểm này rất quan trọng trong bộ hồ sơ xin học bổng, nó cho hội đồng tuyển sinh thấy được sự XUẤT SẮC LIÊN TỤC của mình, và trong thư của trường VU Amsterdam giới thiệu tôi lên hội đồng xét tuyển HSP, thầy phụ trách ở khoa đã nhấn mạnh đặc điểm này của tôi (điều mà tôi đã dự tính và thể hiện trong thư xin học khi đăng ký vào trường). Vì thế tôi khuyên các bạn nên cố gắng thể hiện được đặc điểm này trong bộ hồ sơ xin học bổng của mình.
Sau khi cân nhắc kỹ càng, tôi quyết định đăng ký các học bổng sau:
Học bổng của University of Twente, Hà Lan. Qua trang web www.grantfinder.nl tôi tìm thấy thông tin học bổng trường Twente, đọc qua tiêu chí của họ tôi tự thấy mình cũng khá phù hợp, vì học bổng vừa yêu cầu học thuật tốt mà hoạt động ngoại khóa đóng góp cho xã hội cũng tốt, rồi khả năng lãnh đạo, tôi thấy mình đều đáp ứng được. Vì thế tôi đã nộp đơn Twente, với mục đích đăng ký cả học bổng của UTS và xin đề cử của trường Twente đăng ký HSP. Cuối cùng họ không cho tôi đề cử HSP, và ban đầu chưa cho tôi đề cử UTS, mà bắt tôi chờ đợi tới tháng 4 rồi họ sẽ trả lời. (Lưu ý là học bổng UTS cũng cần đề cử của khoa, rồi hội đồng học bổng của trường sẽ xét lại một lần nữa trước khi đưa ra kết quả cuối cùng). Thầy phụ trách của khoa gửi cho tôi lý do Twente từ chối không đề cử tôi là vì những người được đề cử có GPA cao hơn tôi. Biết được thông tin này, tôi có cảm nhận là Twente họ khá chú trọng đển GPA, có vẻ đây là tiêu chí họ xét đầu tiên. Thế là tôi đành từ bỏ HSP cho Twente, chỉ còn trông chờ vào cơ hội với UTS. Đúng tháng 4, tôi mail lại cho thầy hỏi về UTS, và một điều quan trọng nữa là tôi gửi thêm cho thầy GPA 2 học kỳ mới nhất của tôi (khá cao 3.9x và 3.6x), vì tôi nghĩ họ “thích GPA cao”, cứ gửi thêm biết đâu để lại được ấn tượng và được đề cử lên. Quả đúng như vậy, thầy đã đề cử tôi lên hội đồng học bổng của trường, và yêu cầu tôi gửi bảng điểm cụ thể của 2 học kỳ này và chủ đề luận văn mà tôi đang làm. Cuối cùng tôi được hoc bổng UTS. Như vậy sự phán đoán và tự tin dám làm theo phán đoán của mình cũng rất quan trọng các bạn ạ, vì thế gặp tình huống hãy chịu khó suy nghĩ và đưa ra phản ứng thật chuẩn.
Học bổng của VU Ams, với mục đích đăng ký thêm để tăng cơ hội được đề cử học bổng HSP. Thật là may, vì VU Ams đăng ký sau Twente khá lâu, cuối cùng lại được đề cử trước, và giúp tôi thành công với HSP. Kinh nghiệm của tôi ở đây là nên có sự chuẩn bị cho các kế hoạch của mình, đề phòng trường hợp ko như mong muốn xảy ra.
EuMI, mặc dù năm nay chương trình này ko chính thức như các năm trước, học bổng ko phải là 48.000 mà chỉ là 15.000/năm do các trường tự trích ra, nhưng tôi cứ đưang ký phòng trường hợp “bất trắc”, hơn nữa chỉ là đăng ký online tốn có 16.000 VND tiền fax. Thực ra ban đầu tôi không biết thông tin này, nhưng hay theo dõi website của ICT Trento nên tôi biết năm nay họ cho học bổng của consortium (đặc thù của học bổng Erasmus Mundus là bao gồm nhiều khóa học ở các ngành khác nhau, mỗi khóa học lại do nhiều trường cùng tổ chức, hội đồng các trường này gọi là consortium của khóa học đó), nên tôi đăng ký, và nghĩ rằng ít người biết thông tin này nên mình có khả năng. Cuối cùng tôi vẫn vào danh sách dự bị thứ 9 sau đó thì được ICT Trento cho học bổng trường.
Các trường còn lại tôi xin học bổng là Westminster (UK), PoliTorino (Italy), UNSW (Australia)
Nói thêm một chút về lý do tôi chọn đăng ký Hà lan và học bổng HSP: các bạn có thể thấy là hầu như ai đăng ký EM cũng cố gắng đăng ký HSP nếu được. Những người đăng ký EM thì không có giới hạn 2 năm tốt nghiệp, còn HSP thì có giới hạn này, thế nên HSP vô hình chung đã thu nhỏ số lượng ứng viên lại, đã giúp chúng tôi loại bỏ bớt những anh chị có thâm niên công tác và kinh nghiệm nghiên cứu khỏi cuộc chơi. Hơn nữa, để có được đề cử từ các trường cũng coi như là vượt qua 1 vòng. Và quan trọng hơn là trong các tiêu chí của HSP, tôi chỉ thấy có yêu cầu về mặt học thuật xuất sắc, chứ ko thấy nói gì về mặt nghiên cứu hay đi làm, đúng là cái mà tôi đang thiếu.
Một điểm nữa mà có lẽ các bạn ít để ý, đó là các trường Hà Lan thường yêu cầu cả bảng điếm cấp 3 khi đăng ký Cao học (HSP thì họ nói chung chung là gửi bảng điểm và bằng, tôi gửi tất cả bảng điểm đại học và cả cấp 3). Hồ sơ cấp 3 của tôi khá tốt, càng làm tôi tự tin thêm khi lựa chọn Hà Lan và HSP. Và cuối cùng tôi đã thành công với sự quyết định sáng suốt của mình. Vì thế các bạn nào có hồ sơ cấp 3 tốt thì nên nộp cùng khi đăng ký Hà Lan và HSP, có thể sẽ là điểm cộng.
Qua kinh nghiệm của mình, tôi nghĩ việc phân tích ưu khuyết điểm của bản thân và lựa chọn học bổng phù hợp để đăng ký đóng vai trò rất quan trọng trong việc đạt được thành công cuối cùng. Vì thế các bạn hãy chịu khó bỏ thời gian ngồi xem lại chính mình, nhờ mọi người nhận xét, để đưa ra nước cờ tiếp theo chính xác nhất.
PHẦN 5: CHUẨN BỊ HỒ SƠ VÀ ĐĂNG KÝ
Sau khi đã lựa chọn cho mình các học bổng để đăng ký, thì giai đoạn chuẩn bị hồ sơ và đăng ký này chính là giai đoạn mệt mỏi nhất, nhọc nhằn nhất, quyết định trực tiếp tới việc bạn có được học bổng hay không. Vì thế các bạn phải tập trung cao nhất có thể cho giai đoạn này.
Có thể thấy rằng, những bạn có hồ sơ long lanh (GPA cao, trường top, rank cao, thành tích đầy mình, bài tự luận xịn, bài nghiên cứu được xuất bản (international pulications) dắt lưng vài cái, kinh nghiệm làm việc tầm quốc gia quốc tế thì việc họ đăng ký và được học bổng có lẽ chỉ còn là vấn đề thủ tục, hồ sơ của họ có thể mắc một vài thiếu sót nhỏ, SoP của họ có thể viết không thật hay, nhưng xét cho cùng thì họ vẫn được học bổng vì hồ sơ quá mạnh. Vậy thì chúng ta, những con người hồ sơ chỉ đủ dùng và sàng sàng nhau, có một vài mặt không thể cạnh tranh nổi với họ, làm thế nào để vẫn được học bổng. Chỉ còn một cách là đề ra chiến thuật đăng ký hợp lý, chuẩn bị hồ sơ thật cẩn thận, viết SoP thật hay, mục đích cuối cùng là tối đa hóa cơ hội được học bổng của mình, để nổi bật giữa hàng nghìn hồ sơ khác.
Nói qua một chút về giai đoạn chuẩn bị, tôi thấy rất nhiều bạn thi IELTS/TOEFL đúng vào lúc đăng ký, tức là tầm khoảng tháng 9,10,11, sau đó lấy điểm có được cho vào cùng hồ sơ để nộp. Làm như vậy bạn sẽ không có nhiều thời gian để chuẩn bị tốt cho bộ hồ sơ của mình, vì vừa phải tập trung ôn thi, vừa phải lo các thủ tục giấy tờ, rồi tìm hiểu thông tin về trường. Vậy thì tại sao không tách các việc đó ra, theo từng khoảng thời gian, để ta có được sự chuẩn bị tốt nhất cho từng giai đoạn? Thời gian biểu của tôi như thế này:
Tháng 7 thi xong và có điểm IELTS
Tháng 8 tìm trường, học bổng vàcông chứng giấy tờ
Tháng 9 viết SoP và LoRs
Tháng 10 gửi hồ sơ
Chính vì có một kế hoạch chi tiết như vậy, nên tôi có thể tập trung đầu óc cho mỗi công đoạn để chuẩn bị tốt nhất cho bộ hồ sơ của mình. Và cũng chính vì thế mà các bước tôi làm rất thuận lợi và nhanh chóng, không gặp nhiều vướng mắc.
PHẦN 6. NHẬN KẾT QUẢ VÀ QUYẾT ĐỊNH
Trong toàn bộ quá trình đăng ký học bổng, yếu tố may mắn cũng luôn được mọi người nhắc đến. Bản thân tôi thì quan niệm rằng, yếu tố may mắn cũng có thể do bản thân chúng ta tạo nên. Bằng cách nào ư? Đó là cố gắng giúp đỡ mọi người xung quanh, thì cuộc sống sẽ mang lại may mắn cho mình.
Nếu bạn nhận được nhiều học bổng, thì từ chối các học bổng mà bạn không định đi một cách nhanh chóng cũng là một cách để giúp đỡ và tạo cơ hội cho người khác. Vì thế xin hãy quyết định nhanh chóng và hành động ngay!
PHẦN 7. LỜI KẾT